Yasal Kira Artış Oranı Nedir?
Kira artış oranı, kiralanan taşınmazın belirli oranda ve belirli aralıklarla kira bedelinin artırılmasına denmektedir. Kira artış oranı, kira ilişkisi çok önemli ve yaygın olduğu için kanun ile belirlenmiş ve müdahale edilmiştir. Bu kurallar ile hem mülk sahibi hem de kiracı korunmak istenmektedir.
Ödenen kira miktarının zorlaşan hayat şartları ve enflasyon sebebiyle düzenli olarak artırılması uygundur. Fakat kira miktarının fahiş düzeyde artırılması kanun tarafından önlenmiştir.
Kira tutarı, her sene bazı unsurlara göre düzenli bir şekilde artış göstermektedir. Pek çok kişiyi ilgilendiren bu artışın belli kurallara uygun şekilde yapılması kiracıların ve ev sahiplerinin yükümlülükleri arasında yer almaktadır. Kiracı ve ev sahiplerinin uyması gereken koşullar, hem devlet tarafından belirlenen kurallara hem de hem iki taraf arasında yapılan sözleşmeye bağlı olarak belirlenmektedir. Taraflar, bu kurallarda belirtilen alt ve üst limit haricinde gerçekleşen değişimlerde hak talebinde bulunabilmektedir.
Kira Zam Oranını Belirleyen Faktörler
Ev sahipleri ve kiracıları ilgilendiren aylık kira tutarı, bir senelik süre sonunda belirli bir zam oranı uygulanarak artış göstermektedir. İş yeri kira artış oranı da konutları etkileyen unsurlar ile belirlenmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon oranı ile birlikte, TÜFE’nin de belirlenmesi, maksimum kiralara uygulanacak zam oranını belirlemektedir. Kira ücretine zam oranı yansıtılırken, senelik yapılan sözleşmenin bitiş tarihinden bir önceki ay esas alınmaktadır. Buna göre 12 aylık TÜFE oranı hesaplanmaktadır. Yapılacak olan zam oranı, TÜFE’nin üzerinde yapılamazken, ev sahibi ve kiracı arasında gerçekleşen görüşmelerde daha düşük bir oran belirlenebilmektedir.
Kira Artışı Nasıl Hesaplanır?
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından her ay açıklanmakta olan Üretici Fiyat Endeksi'nin (ÜFE) 12 aylık ortalamasının sonucunda ortaya çıkan kira artış oranına bağlı olarak konut kiralarında kira artışına gidilmektedir. Kira artışının yapılacağı aydan, bir önceki ayın kira artış oranı ile doğru orantıda artış yapılmaktadır.
Ofis ya da işyerleri kira artışları ise daha farklı şekilde gelişmektedir. Konut kira artışları için aranan TÜİK oranı, işyerleri için kira artışında aranmamaktadır. İşyeri kira artışları, kiracı ile mal sahibi arasında yapılan kira sözleşmesine göre yapılmaktadır.
